SITG > Projects > I > Idea minimalizmu w kształtowaniu terenów po eksploatacji górniczej

Autorstwa:prof. dr hab. inż. arch. Krzysztof Gasidło; dr hab. inż. arch. Krzysztof Rostański

W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat nastąpiła istotna zmiana w sposobie przekształceń terenów po eksploatacji górniczej. Początkowo celem przekształceń było odzyskanie ekonomicznej użyteczności terenu. Wymagało to jednak wysokich nakładów nierzadko niwelujących potencjalne korzyści ekonomiczne. Obecnie cel przekształceń jest formułowany nie tylko w kategoriach „czysto” ekonomicznych, ale także środowiskowych, kulturowych, społecznych itd. Równocześnie przewartościowaniu ulega postrzeganie krajobrazu. To, co kiedyś uważane było przez przyrodników i urbanistów za wymagające naprawy, obecnie częściej jest postrzegane jako akceptowalne zmiany, które można wykorzystać do zgodnego z celami lokalnej czy regionalnej społeczności urządzenia terenu. Równolegle obserwuje się w architekturze, urbanistyce, architekturze krajobrazu rozwój nurtu zwanego minimalizmem. Jako świadoma idea kształtowania przestrzeni zyskał na znaczeniu od lat 60. XX wieku. Mimo że kreacja terenów realizujących założenia tej idei znana była już wcześniej, dopiero upadek ciężkiego przemysłu w latach 80. dał wyraźny bodziec do popularyzacji kształtowania krajobrazu w ten właśnie sposób. Zasadniczym wyróżnikiem minimalizmu, jako idei estetycznej, jest formalna asceza, która w tym przypadku podnosi wartość estetyczną. Paradoksalnie rozwiązania tego typu wymagają często głębszych przemyśleń i wysublimowania niż rozwiązania nawiązujące do typowej estetyzacji plastycznej. Może to być realizowane z różnym stopniem zaangażowania środków finansowych, relacją do przyrody rodzimej i formalizmu geometrycznego. Niniejszy artykuł pokazuje uwarunkowania, które sprzyjają akcentowaniu poszczególnych, wymienionych cech

The concept of minimalism in ground formation after mining exploitation

Within the last few decades the method of post-mining area conversion has significantly changed. Originally, the purpose of reclamation was to regain the economic value of the area. However, it required high level of investment which often neutralized potential economic advantage. At present, the purpose of conversion refers to the environment, culture or society rather than to economic profits only. Simultaneously, the landscape becomes overvalued. Issues previously considered by naturalists and town planners as in want of repair, currently are perceived as acceptable changes which may be used to manage a land in accordance with the objectives of the local and regional community. Alternatively, the idea of minimalism is stepping into the tradition of architecture, landscape architecture and town planning. In the 60s of the 20th century, the stream became a popular way of space creation. Although the creation of lands touched by the impact of this idea was already known, the most distinct stimulus to propagate this way of landscape formation occurred due to the collapse of heavy industry in the 80s. The most crucial feature of minimalism as an aesthetic idea is the formal ascesis which raises the aesthetic value in this case. Paradoxically enough, such solutions often require a profound consideration and refinement than solutions which refer to the traditional aesthetics. The whole process may be implemented with different degree of funds commitment, relation to family nature and geometric formalism. This paper presents the conditions which highlight the importance of the mentioned characteristics

Słowa kluczowe :minimalizm, rewitalizacja, rewaloryzacja, ewolucja podejścia do przekształceń, zwałowiska, wyrobiska, obiekty budowlane

Keywords: minimalism, reclamation, reconstruction, revaluation of transformation, spoil heaps, excavations, built features